عوامل موثر بر طراحی ساختمان های بلند مرتبه ؛ مورد 1 : شرایط زمانی و مکانی / مورد 2: تناسبات و فرم هندسه ، زیبایی ، پایداری ، عملکرد و مسائل ایمن
تعریف و بیان نقش فرم : ترکیب ، سازمان یا شکل هر چیز و مهمترین عامل ارتباط منطقی بین ساختمان و بیننده است/ عوامل موثر در تعیین فرم : عوامل ضروری برای درک فرم ، شناخت مسائل روانشناسی فرم ، روانشناسی دریافت های حسی و بیان بصری میباش/ فرم های متداول : فرم های منظم (تابع قوانین هندسی ، هملهنگی و احجام افلاطونی ) و فرم های منظم متمرکز(دارای مسیر ارتباطی مرکزی ) ، فرم های متمرکز نواری(دارای مسیر ارتباط طولی ) و فرم های نا منظم هندسه زبان فرم
مورد 3 : کاربرد و عملکرد : در صورت رعایت کردن شرایط لازم میتوان ساختمان های بلند مرتبه را چند کاربری کرد / مورد 4 : ارتفاع و مقیاس انسانی : برای ایجاد مقیاس انسانی در ساختمان های بلند می توان با ایجاد فضای مطلوب در اطراف ساختمان باعث ایجاد عمق دید نسبت به ساختمان شد .این فضا نباید تا آن حد گسترده و بزرک باشد تا تماس بصری با اطراف بعید یا ضعیف حس نشود و نباید آنقدر هم کوچک باشد که حس ترس را نسبت به ابعاد عظیم ساختمان القا کند
ضرورت ها و شرایط ساخت :عواملی چون ، افزایش نیاز به تولید مسکن در شهر های بزرگ ، کمبود اراضی شهری ، کنترل توسعه افقی شهرها ، قیمت کلان زمین در مناطق پرتراکم ، کاهش فواصل افقی میان شهرها ،احداث ساختمان های متمایز و برجسته ، نوسازی و زیباسازی شهر و ایجاد نقاط تاکید بر شهر ضرورت و شرایط را برای ساخت ساختمان های بلندمرتبه فراهم میکند
اهداف و ضوابط طراحی : امکان متمرکز نمودن فضاهای مرتبط ، امنیت بیشتر ساکنین ، امکان تامین نیازهای شهری از قبیل فضای باز و سبز ،نگهداری سازمانیافته و آسان ، تامین دید و چشم انداز بهتر ، بهرهمندی از آخرین تکینک های ساختمانی ، امکان تامین خدمات لازم در داخل ودور بودن از سروصدای شهری به ویژه در طبقات بالا
معیار های طراحی ساختمان های بلندمرتبه : الف /عملکرد (قابلیت عملکرد های تلفیقی و پاسخگویی نیاز های محیطی ، مرکزیت بخشیدن به فعالیت های مرتبط و ارجحیت ساختمان های بلند متمرکز ) ب/ فرم (فرم های ساده و منظم به منظور پایداری و ایستایی بیشتر ، وجود نظم و ترکیب با ساختمان های پیرامون ، ارجحیت فرم های متمرکز نسبت به فرم های نواری ، رعایت تناسبات و به کارگیری فرم هایی که اجزای و عناصر یکسان تشکیل شده باشد ) پ/(ایجاد عمق دید مطلوب اطراف ساختمان و عدم طراحی عناصر با ابعاد و اندازه خارج از مقیاس انسانی در طبقات مجاور زمین )
در یک مجتمع مسکونی بلندمرتبه ؛ واحدهای مسکونی متنوع تا 80 واحد مسکونی، به طور تقریبی 40%واحد ها سه خوابه 50%دوخوابه و10% چهارخوابه ،فضاهای ورودی به هر بلوک و سرسراهای تقسیم فضای محدود ،واحد سرایداری و نگهبانی،پارکینگ ساکنین و مهمانان،تاسیسات گرمایشی و سرمایشی،فضاهای ورزشی , بازی کودکان, سالن اجتماعات , استخر و فضاهای خدماتی جای داده میشود، در ساختمان های با بیش از 8 طبقه بالای ورودی اصلی یا با طول مسیر اصلی حرکت بیش از 23 متر بالای ورودی اصلی، باید حداقل دو دستگاه آسانسور پیش بینی گردد که یکی از آنها با حداقل ظرفیت 1000کیلوگرم مناسب حمل برانکارد باشد و به کلیه طبقات نیز سرویس دهد .برای ساختمانهای بالای سه طبقه تعبيه آسانسور الزامی می باشد كه ظرفيت آن بر اساس تعداد واحد و مقررات ساختمان تعيين میگردد.2*1.60ابعاد مفید آسانسور 1.50 متر حداقل ارتفاع چاه آسانسور میباشد
منابع
مقاله معیار هایی برای طراحی و ساخت بناهای بلند ، دکتر محمود گلابچی ، نشریه هنرهای زیبا ، شماره 9،ص 52 تا 61