آشپزخانه به سبب داشتن لوازم زیاد و ضروری و همچنین به سبب آنکه اغلب یک سوم زمانی که در منزل هستیم را در آشپز خانه میگذرانیم ، طراحی صحیح ، کارآمد و زیبا در این بخش ضرروی میباشد که البته قوانین و ضوابط طراحی آشپزخانه بسیار اهمیت دارد.
در ابتدا لازم است مثلث کار را شرح دهیم .اساسا طراحی آشپزخانه به منظور سازماندهی وسایلی مانند: اجاق گاز، یخچال و فریزر ،لباس شویی،سینک و یک محل جهت پخت و پز است. این نقاط در کنار یکدیگر یک مثلث تعریف میکنند که به آن مثلث عملکرد میگویند . بطور ایدآل مثلث عملکرد از بخش های ۳.۶۵ سانتی متری تا ۶.۷ سانتی متری تشکیل شده است. این طرح بندی با استفاده از مثلث عملکرد برای تعریف بهترین حالت ممکن برای فضا است
اگر بخواهیم انواع اشکال آشپزخانه را شرح دهیم میتوانیم از یک خط شروع کرده و بعد با تمام اشکال منتظم و حتی غیر منتظم آشپزخانه ترسیم کنیم ولی در نهایت باید قانون مثلث کار را رعایت کنیم .
منطقه شستشو عمدتا برای قرار گیری یک سینک ظرف شویی دو قلو ، ماشین ظرف شویی و ماشین لباسشویی کاربرد دارد هنگام قرار گیری سینک ضروری است که سطل آشغال در نزدیکی آن وجود داشته باشد و جهت جلوگیری از بهم ریختگی در بالا فضایی برای قرار گیری ظروف در نظر گرفته شود
منطقه نگهداری شامل محل قرارگیری یخچال و فریزر است این فضا باید مناسب با اندازه یخچال و فریزر در نظر گرفته شود و همان طور که در بالا اشاره کردیم نباید منطقه پخت پز را در سمت منطقه نگهداری قرار داشته باشد
منطقه پخت و پز محل قرار گیری اجاق گاز ، ماکروفر است دقت داشته در این منطقه باید ظروف مورد نیز برای آشپزی در دسترس و نزدیک محل قرار داشته باشند. سیستم تهویه مناسب مانند انواع هود نیز باید در نظرگرفته شود. برای دسترسی و پخت آسان غذا حداقل نزدیک به ۸۰ سانت فضا به عنوان راه رو نیاز است .در رابطه با جای اجاق گاز در آشپزخانه باید بگوییم : بین اجاق گاز تا سایر لوازم آشپزخانه فضایی استاندارد روی صفحه کابینت مورد نیاز است. این فضا به شما اجازه میدهد تا در حین کار ابزار و لوازم مورد نیاز را در نزدیکی آن قرار دهید یا قابلمه و ظروف سرو را در کنار محل پخت آن قرار داده و بدون شلوغ کردن دیگر فضاها غذای آماده را درون ظرف سرو بکشید. این فضای خالی استاندارد حداقل ۴۰ سانتی متر از طرفین گاز در نظر گرفته میشود. دراین فضای خالی نباید محل دایمی چیدن وسایل اضافه و برقی شود تا در حین کار با انبوه وسایل دست و پا گیر مواجه نشوید و به خاطر بخار آب و روغن پاشیده شده روی آن ها مرتبا در حال تمیزکاری اضافی نباشید.
بهتر است کابینتی برای نگهداری ظروف آشپزی در نزدیکی اجاق گاز وجود داشته باشد تا به راحتی به قابلمه و تابه های مود نیاز در حین کار دسترسی داشته باشید . محل قرار گیری ادویه جات و سایر مواد مصرفی نیز باید در محلی دور تر از حرارت اجاق در نظرگرفته شود زیرا حرارت بر کیفیت مواد تاثیر گذار است و در برخی مواردموجب تغییر طعم و رنگ آن ها می شود .اگر برای محل قرار گیری اجاق گاز مدل جزیره را مد نظر دارید باید دقت کنید که لبه پشتی گاز از لبه خارجی صفحه کابینت باید حداقل ۲۳ سانتی متر فاصله داشته باشد تا برای افرادی که به تماشای آشپزی شما هستند خطری به وجود نیاید
ارتفاع کابینت زمینی ۹۰ سانتی متر و عمق آن را ۵۰ سانتی متر و عرض آن را ۶۰ سانتی در نظر میگیرند. بین کابینت هوایی تا روی کابینت زمینی نیز یک فاصله ۶۰ سانتی متری در نظر گرفته میشود.ابعاد کابینت هوایی ارتفاع ۷۰ سانتی متر و عمق ۳۰ سانت میباشد
برای بیشترین استفاده از آشپزخانه ابعاد و اندازههای وسایل موجود در آن بسیار مهم هستند. عرض یک یخچال معمولی معمولا کمتر از 92 سانتیمتر است. معمولا مشکل در عمق یخچال است. در سالهای اخیر تولیدکنندگان یخچالهایی تولید کردهاند که عمق نسبتا زیادی دارند. البته همچنان یخچالهایی با عمق کم در بازار وجود دارند.
سعی کنید هنگام طراحی آشپزخانه محل قرارگیری یخچال 76 سانتیمتر عمق داشته باشد تا بتوانید از آشپزخانه خود به راحتی استفاده کنید. هنگام خرید یخچال به جهت بازشدن در آن نیز دقت کنید، چون ممکن است در آشپزخانه شما مانعی برای بازشدن در یخچال وجود داشته باشد.
کابینتهای فوقانی آشپزخانه معمولا 46 سانتیمتر بالاتر از پیشخان قرار میگیرند و خودشان 76 تا 106 سانتیمتر ارتفاع دارند. بنابراین کابینتهای فوقانی 178 تا 203 سانتیمتر از سطح زمین بالاتر هستند. برای دسترسی به کابینتهای که 207 سانتیمتر بالاتر از سطح زمین هستند نیار به نردبان است و کابینتهایی که 243 سانتیمتر بالاتر از سطح زمین هستند کاربردی ندارند. البته از این کابینتها میتوان برای نگهداری از وسایل کممصرف استفاده کرد
ابعاد استاندارد کابینتهای تحتانی 61 سانتیمتر عمق و 92 سانتیمتر ارتفاع است. به طور کلی به مرور زمان قد انسانها بلندتر شده و به همین دلیل ارتفاع کابینتها به 97 سانتیمتر رسیده است
اندازه مهم دیگری که باید به آن توجه کرد عرض جزیره هاست.عرض جزیره های درون آشپزخانه باید 107 سانتیمتر و یا نهایتا 122سانتیمتر باشد.
راهروهای کاری، جایی است که افراد در آشپزخانه میایستند تا کار کنند، درحالیکه راهروهای عبور برای کاربران و ساکنین در اطراف آشپزخانه است. اگرچه اندازه ایده ال بسته به فضا و طراحی ال شکل ، یو شکل و یا موازی میتواند متفاوت باشد، عرض راهرو یا عرض پیشخوان آشپزخانه باید حداقل ۱٫۰۶ متر باشد، درحالیکه راههای عبور باید بهاندازهای ۰٫۹ متر باشد.این یکی از اصول طراحی آشپزخانه می باشد که باید برای راحتی افراد رعایت شود